gümrü antlaşması'nın önemi ne demek?

Gümrü Antlaşması, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti arasında 3 Aralık 1920 tarihinde imzalanmış bir barış antlaşmasıdır. Antlaşmanın önemi şu şekilde özetlenebilir:

  • Türkiye'nin İlk Uluslararası Zaferi: Gümrü Antlaşması, Kurtuluş Savaşı döneminde TBMM'nin imzaladığı ilk antlaşmadır ve Türkiye'nin uluslararası alanda kazandığı ilk siyasi ve askeri zafer olarak kabul edilir.
  • Sevr'in Reddi: Antlaşma, Sevr Antlaşması'nı fiilen geçersiz kılmıştır. Ermenistan'ın Sevr Antlaşması'ndaki iddialarından vazgeçmesi, bu antlaşmanın geçersizliğinin ilk işaretlerinden biri olmuştur.
  • Doğu Sınırının Çizilmesi: Gümrü Antlaşması ile Türkiye'nin doğu sınırı büyük ölçüde belirlenmiştir. Kars ve çevresi Türkiye topraklarına katılmıştır. Bu sınır, daha sonra Moskova Antlaşması ve Kars Antlaşması ile de teyit edilmiştir.
  • TBMM'nin Tanınması: Antlaşma, Ermenistan tarafından TBMM hükümetinin resmen tanınması anlamına gelmiştir. Bu, TBMM'nin uluslararası arenadaki itibarını artırmıştır.
  • Kısa Süreli Olması: Ancak, Ermenistan'daki siyasi değişiklikler (Sovyet Rusya'nın Ermenistan'ı işgali) nedeniyle antlaşma uzun ömürlü olmamış ve uygulanması mümkün olmamıştır. Buna rağmen, antlaşma, Türkiye'nin Doğu cephesindeki başarısının ve diplomatik gücünün bir göstergesi olarak tarihe geçmiştir.